Монголын он тоолол

МЭӨ.500 000 – Монгол нутагт чулуун зэвсгийн үеийн эртний мичин хүн оршин амьдарч байсан. МЭӨ.100 000-40 000 – Монгол нутаг дахь хуучин чулуун зэвсгийн үе МЭӨ.40 000 -12 000– Монгол нутагт хуучин чулуун зэвсгийн доод үе МЭӨ. 12 000-4000– Монгол нутагт хуучин чулуун зэвсгийн дунд ба шинэ үе МЭӨ.1000 –МЭ.VII-VIII зуун – Монгол нутагт төмрийн түрүү үе МЭӨ.III – I зуун– Монголын анхны төрт улс болох Хүннү гүрэн оршин тогтнож байв. МЭӨ.209-176– Хүннү улсыг үндэслэгч Модун Шаньюй амьдарч байжээ. МЭӨ.52– Хүннү Умард ба Өмнөд Хүннү болон хуваагджээ. МЭӨ.48– Умард Хүннү нь дахин дотроо Умард, Өмнөд Хүннү болон хуваагджээ. МЭII- IV зуун – Сяньби улс байгуулагджээ. 402 – Монгол нутагт тогтсон анхны феодалын түрүү үеийн улс болох Жужаны хаант улс оршин тогтнож байв. 555– Түрэг улс Жужаны хаант улсыг мөхөөжээ. 680 – Захиргаанд нь байсан Тан улсын эсрэг Зүүн Түрэгүүд босон тусгаар улс байгуулж, Кутулугийг Эльтэрэс гэдэг нэрээр хаанд өргөмжилжээ. 745 – Түрэгийн хаант улс мөхөж Уйгурын хаант улс байгуулжээ. VII-VIII зуун– Монгол гэдэг нэр түүхэнд гарах болжээ. X зуун – Кидан нар хүчирхэгжин Киданы хаант улсыг байгуулжээ. 1125 – Алтан улс Кидан гүрнийг мөхөөв. 1150 – Хабул хаан Хамаг Монголын хаан болов. 1162 – Есүхэй баатрын хөвгүүн Тэмүүжин мэндлэв. 1206 - Чингис хаан Монголын тал хээрийн аймгуудыг нэгтгэж, Их Монгол Улсыг байгуулав. 1234 - Зүрчидийн Алтан улсыг бүрэн эзлэв. 1240 - Монголын нууц товчоо бичигдэж дуусав. 1271 - Хубилай хаан нийслэлийг Хархорумаас Бээжинд шилжүүлж, улсын нэрийг Юань болгож өөрчлөв. 1368 - Юань гүрэн мөхөж, Монголчууд уугуул нутагтаа буцаж ирэв. 1607 - Ижил мөрөн рүү Торгууд голцуу Ойрадууд нүүдэллэв. 1636 - Өвөр Монгол Чин гүрний хараанд оров. 1691 - Ар Монгол Чин гүрэнд дагаар орсон. 1755 - Зүүнгарын хаант улс Чин гүрэнд ялагдан мөхөв. 1911 - Богд Хаант Монгол Улс тусгаар тогтнолоо тунхаглав. 1915 - Хиагтад болсон Гурван улсын хэлэлцээрээр Ар Монголыг Хятадын харьяаны өөртөө засан тохинох улс хэмээн тулган хүлээлгэв. 1921 - Ардын хувьсгал. 1924 - Бүгд Найрамдах Монгол Ард Улсыг тунхаглав. 1939 - Халх голын дайн. 1945 - Чөлөөлөх дайн. 1947 - Өвөр Монголын Өөртөө Засах Орон бий болсон. 1961 - Бүгд Найрамдах Монгол Ард Улс НҮБ-д элсэв. 1992 - Бүгд Найрамдах Монгол Ард Улсын нэрийг халж, шинэ Үндсэн Хууль батлагдаж, ардчилсан тогтолцоонд шилжин, улсын нэрийг Монгол Улс болгож өөрчлөв. 2006 - Их Монгол улс байгууладсаны 800 жилийн ойг тэмдэглэв.